Cam Sanatı

CAM VE BOYAMA

Cam silisli kumun ateşte eritilmesiyle yapılan saydam ve kırılgan maddedir. Camın erime noktası yoktur. Isıtıldığında yumuşar ve arzu edilen şekil verilebilir. Sıcak şekillendirme 800-1300°C arasında yapılabilir. Cam yaklaşık olarak 500°C’nin üzerinde yumuşamaya başlar.  Camın ilk defa ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemesine rağmen çok eski bir tarihe sahip olduğu bir gerçektir.

Camın icadı ile ilgili en yaygın inanış M.Ö. 3000 yıllarında yani tunç çağında bulunduğu varsayılmaktadır.

Camın icadı ile ilgili en eski veri, M.Ö.1551-1527 yılları arasında yaşayan Firavun Amenhotep’e ait olan iri bir boncuktur.

Mozaik Camın, Mısır’da Ptolemaios döneminde İskenderiye kökenli sanatkarlar tarafından, renkli cam parçaları ile dekoratif desenler oluşturulduğu bilinmektedir.

Cam üfleme sanatının M.Ö. 1. yüzyılda Suriyeli cam ustaları tarafından bulunduğu ve oradan yaygınlaştığı bilinmektedir.

15. yüzyılda Venedikte il kristal cam, Cristallo adı ile icat edilmiştir. 1675 yılında, Venedik’li cam ustası George Ravenscroft  cama, kurşun oksit ekleyerek kurşunlu kristal camı icat etmiştir.

Cam levhanın icadı ise 25 Mart 1902 tarihinde gerçekleşmiştir. Irving W. Colburn cam pencereler için seri üretimi gerçekleştirmiş ve  levha cam çekme makinesi patentini almıştır.

Cam kavanoz ve şişeler, 2 Ağustos 1904 günü, bir “cam şekillendirme makinesi” için patent Michael Owen tarafından icat edilmiştir. Günümüzde büyük miktarlarda camdan yapılma şişe, kavanoz, ve diğer kapların üretimi Michael Owen tarafından icat edilen bu buluşla başlamıştır.

VİTRAY NE DEMEKTİR

Vitray renkli camların belli bir kompozisyon düzeni içinde bir araya getirilmesi ile oluşturulan sanat tekniğidir. Kısaca Cam süsleme sanatıdır. 
Camın yumuşak ve işlenebilir bir malzeme olma özelliği, renkleri, transparanlığı sayesinde, çok sayıda teknikle, çeşitli eserler ortaya çıkarmak mümkündür. Tasarımlar hayal gücüyle sınırlıdır.

CAM BOYAMA İLE İLGİLİ ÖRNEK BİR ÇALIŞMA

Sade bir cam kaseyi kolayca dekoratif bir ev eşyasına dönüştürebilirsiniz. Bu objeler kolayca, hem çok alımlı, hem çok zarif hediyelik eşyalar 

haline dönüşeceklerdir. Ayrıca cam yüzeyleri boyamak başlı başına çok keyifli bir çalışmadır. Cam boyları saydam ve kapatıcı olmak üzere çok geniş renk seçeneklerine sahiptir. Bu çalışmada, cam 
kaseyi rengarenk çiçekler kullanarak kendinden desenli bir görünüme sokacağız. 

Kontürleri yaratma 
Cam boyamak için öncelikle desenlerin kontürlerinde kullanacağınız rölyef boyasına ihtiyacınız olacak. 
Rölyef boyasını cam yüzeye uygulamak için ucunda kendinden bir ağız olduğunu göreceksiniz. Kontürler 
sayesinde, vitray çalışmalarına benzer bir sonuç elde edeceksiniz. Bu dış çizgiler sayesinde boyaların 
birbirine bulaşmasını da engellemiş olacaksınız. Kontürleri tamamladıktan sonra bir saat kurumaya bırakın. 
Saç kurutma makinesiyle kuruma işlemini hızlandırabilirsiniz. Bu çalışmada çiçek desenleri cam yüzeye özgür
bir biçimde resmedildi. Daha karmaşık desenlerde, deseninizi önce bir kağıda çizip ardından cam yüzeye 
uygulayabilirsiniz (bir sonraki sayfada Uzman Tavsiyesi bölümünde daha ayrıntılı göreceksiniz). 

Faydalı teknikler 
Boyamaya başlamadan önce, boya yapacağınız cam objeyi cam-sil ya da benzeri bir deterjanla iyice yıkayıp 
durulayın ve kurumaya bırakın. Yüzey mutlaka temiz olmalı, yoksa boya yüzeye düzgün uygulanmaz. Boyamak
için doğal kıllı bir fırça tercih edin, çünkü sentetik kıllı fırçalar cam boyasını iyi tutmaz. Boyama sırasında bir 
renkten diğer renge geçerken mutlaka fırçanızı temizleyin, yoksa uygulayacağınız renk kirlenir ve kötü sonuç 
elde edersiniz. Bir bez ya da kumaş parçası üzerinde fırçanızı kurutun. Islak fırça boyanın seyrelmesine 
neden olur. Eğer hata yaparsanız bezin üstüne bir miktar boya seyreltici damlatın ve yüzeyi temizleyin. 

MALZEMELER 
Cam kase ya da vazo 
Siyah rölyef boyası 
Cam boyası: Altın sarısı, Turkuaz, Mor, Kiraz kırmızısı, Koyu mavi, Yeşil, Zeytin yeşili, Limon sarısı 
3 ve 4 numara fırça (doğal kıllı) 
Cam boya incelticisi 
Temizlemek için bez ya da kumaş parçası 

1. Deseni çizmeye başlayın Cam kaseyi yana yatırın, bir elinizle tutun. Rölyef boyasıyla ilk çiçeğin dış 
çizgilerine başlayın. Boyayı tüpten yavaşça sıkmaya çalışın ki bulaşmasın. Çiçeği, ister Uzman 
Tavsiyesi’ndeki gibi şablon yardımıyla, ister içinizden geldiği gibi çizin. Kasenin tüm çevresini ortaya 
çıkarın, çiçeklerin tümünü tamamlayın. Farklı boyut ve şekillerde çiçekler resimlemeye çalışabilirsiniz. 
Biz bu çalışmada noktalar ve papatya benzeri çiçekler resmettik.

2. Kontürleri tamamlayın Çiçeklerin taç yapraklarına değecek biçimde yapraklar resimleyin ki tüm kompozisyon
birbirine bağlansın. Kasenin çevresinde çalışırken boyanın bulaşmamasına dikkat edin. Kaseyi ağız kısmına 
yakın bir yerden tutun ve elinizin en kolay işleyeceği şekilde çevirmeye çalışın. 

RESMİ GELİŞTİRME 
Kaseyi yere koyun ve biraz uzaklaşarak desenden memnun olup olmadığınıza bakın. Kontürler kurumadan
gerekli gördüğünüz yerlere ekleme ya da çıkarma yapabilirsiniz. Kuruma işlemi tamamlanınca renkli cam boyalarıyla 
kontürlerin içlerini doldurmaya başlayabilirsiniz. Renkleri ayrı ayrı kullanacağınız için bir palete ihtiyacınız olmayacak. 
Boyanın kapağı az miktarda boya kullanacağınızdan işinizi fazlasıyla görecektir.

3. Çiçeklerin ortalarını boyayın Kaseyi içinden tutun, parmaklarınızı açın ve kasenin hareket etmemesine 
edin. Altın sarısı boya ve 4 numara fırçayla çiçeklerin ortalarını boyayın. Boya kuruduğunda şeffaflaşacaktır.
Eğer ihtiyaç duyarsanız bir kat daha üstünden geçebilirsiniz. Boyama işlemi tamamlanınca fırçanızı temizleyin ve kurumaya bırakın. 

UZMAN TAVSİYESİ 
Desen çizme 

Eğer cam yüzey üstüne serbest el çizim yapmakta zorlanıyorsanız, deseni önce bir kağıt üzerine çizin. Deseni
çizeceğiniz cam yüzeyin altına kağıdı yerleştirin ve rölyef boyayla camın üstüne deseni kopyalamaya başlayın.
Eğer bu çalışmadaki gibi yuvarlak bir obje üstünde çalışıyorsanız, deseni kağıttan kesip çıkarın ki, kağıt
cam yüzeyine düzgün otursun.

 
4. Çiçeklerin taç yapraklarını renklendirin Büyük çiçeklerden birinin taç yapraklarından başlayın ve bir yaprağı
turkuaz, diğer yaprağı mor renkle boyayın. Doğal bir etki sağlamak için renklerin yanyana geldikleri yerde 
boyaların karışmasını sağlayın. Fazla ya da yanlış boya sürerseniz kumaş parçası yardımıyla temizleyin. 
Temizlemek için boya inceltici kullanmayın, boyadığınız yerlere kaza sonucu bulaşırsa, boyanın seyrelmesine
ve kötü görünmesine neden olur.

5. Bir renk daha ekleyin Vişne kırmızı kullanarak diğer yaprağı renklendirin. Kırmızının hemen yanına
boyadığınız mor ile karıştığı yerlerde harika renkler ortaya çıkacak.

6. Büyük çiçekleri tamamlayın Aynı şekilde tüm büyük yaprakları renklendirin. Turkuaz, koyu mavi, mor ve
kırmızıdan yararlanın. Resme başlamadan önce mutlaka hangi rengi nereye süreceğinize karar verin ki, 
renk karmaşası yaşamayın. Taç yapraklarını tek renk ve dümdüz boyamayın, bırakın fırçanız yaprağın formuna
uygun hareket etsin ve yandaki renklerle karışsın. Böylece çok daha zengin bir desen elde edeceksiniz. 


PÜF NOKTASI
İstenmeyen noktalar  Cam kase yüzeyinde olduğu gibi pürüzsüz ve yuvarlak hatlı bir zemin üstünde çalışırken boya akarak istenmeyen
bir şekilde kuruyabilir. Fırçanızı boya incelticisine batırıp bir kumaş parçası üstünde kurumaya bırakın. Kuruyan
fırçanızla hala ıslak olan istenmeyen boyaları kolayca silebilirsiniz. Ya da boya yüzeyde kuruyuncaya kadar 
bekleyin, üzerine istediğiniz bir renkle yeni bir desen uygulayın. 

7. Küçük yaprakları boyayın No:3 fırçayı kullanarak daha küçük yaprakları renklendirin. Papatya benzeri çiçeklerinizi
içinizden hangi renk geliyorsa onunla boyayın. Küçük olmaları sebebiyle boyayı karıştırmadan da kullanabilirsiniz.

8. Yeşil yaprakları boyayın No:4 fırçanızı yeniden alın. Yaprakları zeytin yeşiliyle renklendirin. Hala ıslak olan
taç yapraklarına dokunmamaya çalışın.

9. Arka planı renklendirin Çiçeklerin arkasında iyi gözükecek bir renk seçin. Bu çalışmada biz altın sarısını seçtik,
çünkü çalışmanın tümünü dengeleyen bir renk. Hem taç yapraklarının ve yeşil yaprakların koyuluğunu düzenliyor,
hem de çiçeklerin ortalarındaki sarı renkle uyumlu. Siyah kontürleri takip ederek kısa uçlu bir fırça yardımıyla çiçeklerin arka planını renklendirin.

10. Deseni tamamlayın Kasenin altına doğru indikçe limon sarısı kullanarak arka planı tamamlayın. Yaprakların
arkasındaki bazı alanları boş bırakın ki kompozisyon nefes alsın. Çiçeklerin ortalarına ve kasenin ağız kısmına rölyef boyayla noktalar yapın.